Roodhalsfuut

De roodhalsfuut (Podiceps grisegena) is een opvallende, maar zeldzame watervogel in België en Nederland, herkenbaar aan zijn roodbruine hals en contrasterende koptekening. Momenteel (december 2025) zitten er twee exemplaren op de Sint-Pietersplas.

Algemene kenmerken

• Familie: Futen (Podicipedidae)
• Lengte: 43–56 cm, iets kleiner en gedrongener dan de gewone fuut
• Gewicht: 800–1600 g

Herkenning:

• In zomerkleed: roodbruine hals, zwart bovendeel van de kop, grijswitte wangen, zwarte snavel met gele basis
• In winterkleed: grijsbruin van boven, wit van onder, minder opvallend en moeilijker te onderscheiden van de gewone fuut

Verspreiding

• Broedgebied: Vooral Midden- en Oost-Europa; in West-Europa slechts lokaal en versnipperd.
• In België/Nederland: Sinds 1985 een jaarlijkse broedvogel in zeer kleine aantallen, vooral in Drentse veengebieden.
• Wereldwijd: Ook aanwezig in Noord-Amerika (Canada, Alaska) en Siberië.

Leefomgeving

• Houdt van rustige, voedselrijke meren, veengebieden en plassen met veel waterplanten.
• Bouwt drijvende nesten van plantenmateriaal, vaak verscholen tussen riet.
• Voedsel: Piscivoor (viseter), jaagt onder water op kleine vissen en waterinsecten.

Status en bescherming

• Rode lijst: In Nederland staat de roodhalsfuut op de rode lijst van bedreigde broedvogels.
• Internationaal: IUCN-status is niet bedreigd (Least Concern), maar regionaal kwetsbaar door verlies van geschikte broedgebieden.

Bedreigingen:

• Verdroging en verdwijnen van veengebieden
• Recreatiedruk en verstoring
• Watervervuiling en afname van visstand

Bijzonderheden

• De roodhalsfuut is een zeldzame broedvogel in België en Nederland, waardoor waarnemingen vaak bijzonder zijn.
• Tijdens de balts voeren paren een sierlijke dans uit, waarbij ze elkaar spiegelen en planten aanbieden.
• In winter trekt hij naar kustgebieden en grote meren, waar hij vaak samen met andere futensoorten te zien is.

Samenvatting

De roodhalsfuut is een zeldzame, sierlijke fuut met een opvallend roodbruine hals in zomerkleed. Hij komt slechts in kleine aantallen voor in onze regio en is afhankelijk van rustige, visrijke wateren. Door habitatverlies en verstoring staat hij lokaal onder druk, wat hem tot een bijzondere en beschermingswaardige soort maakt.

FR: Grèbe jougris